در ابتدای امر اولین موضوعی که با شنیدن کلمه صاعقه گیر به گوش شما، در ذهنتان ایجاد می شود شاید این موضوع باشد که کلاً صاعقه گیر و وظیفه آن چیست؟ در این متن به توضیح اجمالی صاعقه و نیز ماهیت صاعقه گیر و نصب و کارایی آن در زمان خطر آشنا می شویم. هم چنین مواردی را در ارتباط با انواع صاعقه گیر و دکل های نصب شده ارائه می دهیم .
صاعقه چیست
منظور از صاعقه ، جرقه ای است که بار الکتریکی را از ابرهای بارور و دارای بار الکتریکی بین خود یا بر زمین می فرستد که به طور معمول دارای ولتاژی به اندازه 3 تا 5 میلیون ولت و با جریان آمپری 30 هزار آمپری به همراه نوری معادل 360 هزار کیلومتر در ثانیه و سرعت صوت : 330 متر در ثانیه است که می توان آن را مشاهده کرد. که خود عدد بسیار بزرگ و قابل توجهی است.
صاعقه چه زمانی رخ می دهد
در لحظه طوفان و حرکت های باد بزرگ ، بارهای الکتریکی که در ابرها ذخیره شده و باعث به اصطلاح بارور شدن ابرها می شود . در این حالت ابرها به مانند یک گوی پر از انرژی در آسمان پدید می آیند. ذخیره سازی این انرژی تا زمانی ادامه خواهد یافت که این ابرها در موقعیتی مناسب بتوانند خود را تخلیه کنند. یهترین و مناسب ترین راه تخلیه صاعقه نیز سطح زمین است. زیرا به دلیل بزرگ بودن سطح زمین گنجایش بسیاری برای اشباح نشدن الکتریسیته را دارا می باشد. در این زمان ابرها هوای اطراف خود را یونیزه کرده و سپس این هوای یونیزه شده را به سطح زمین تخلیه می کند.
صاعقه گیر
از جمله اقداماتی که برای افزایش ایمنی و حفظ جان افراد انجام می گیرد تا بتوان امنیت را در زمان برخورد صاعقه و رعد و برق به همراه آورد ، نصب صاعقه گیر است . در ادامه به کاربرد و نحوه عملکرد صاعقه گیرها می پردازیم.
کاربرد صاعقه گیر در ساختمان
صاعقه به معنی تخلیه بار اضافی بین ابر و سطح زمین می باشد که درصد بالایی از صاعقه ها در فضای بین ابرها و بالاتر از سطح زمین اتفاق می افتد. در این بین آن دسته از صاعقه هایی که به زمین برخورد می کنند ، امکان برخورد با ساختمان ، خانه یا افراد را دارد. بنابراین نصب یک صاعقه گیر مناسب در این مواقع بسیار حیاتی است و باید در محل های پرخطر نصب گردند.
بهتر است این را بدانید که شخصی به اسم بنجامین فرانکلین برای اولین بار به موضوع نصب یک میله در بالای یک ساختمان کرد که اقدام به تخلیه بار الکتریکی صاعقه کند . سپس با گذشت چند مدت امریکایی ها با نصب میله ای فلزی یا مسی مسیر انتقال صاعقه به زمین را پیگیری کرده و برای پیشگیری از صدمات آن را ارائه کردند.
سیستم صاعقه گیر چیست؟
برای درک این موضوع که کلا صاعقه گیر چیست باید بگوییم که یک وسیله الکتریکی که به طور معمول در بالای ساختمان ها قرار می گیرد و به صورت دکلی بوده که جریانات خطرناک صاعقه را تخلیه می کند. همانطور که اطلاع دارید صاعقه جریانی خطرناک است که در صورت برخورد با اشیا یا افراد ، خطرات بسیاری را از خود به جا می گذارد . به همین دلیل مهم امروزه خرید صاعقه گیر در بین افراد جزو اولویت هاست. نصب این نوع صاعقه گیرها به این جهت است که جلوی اولین صاعقه ها را بگیرد . در واقع هدف این کار حفاظت از جان و اموال با عبور جریان به زمین می باشد.
به چه دلیل ساختمان ها به صاعقه گیر نیازمندند؟
در صورتی که یک جریان صاعقه قوی با ساختمان برخورد کند ، این جریان توانایی آن را دارد که از راه های غیر رسانا عبور کند. این مسیرها در منازل شامل : دیوار، سقف، پنجره و دیگر نقاط به ساختمان برخورد و عبور کند. در زمان عبور صاعقه به بخش های نارسانا در منازل و ساختمان که دارای مقاومتی زیاد هستند امکان آتش سوزی و ایجاد خسارت های مالی و جانی در ساختمان بیشتر می شود. هم چنین صاعقه باعث به خطر افتادن جان انسان ها نیز خواهد شد . بر طبق مطالعاتی که در سال های 2015 تا 2016 بر روی برخوردهای خطرناک صاعقه با زمین انجام شده است به این نتیجه رسیده اند که هر ساله بر تعداد و قدرت این نوع صاعقه ها افزوده شده . این موضوع همچنین به تغییرات اب و هوایی و اقلیمی نیز وابسته خواهد بود . پس لزوم نصب صاعقه گیر در ساختمان ها در این زمان مشخص شده و باید برای نصب آن ها اقدامات لازم را به عمل آورد.
انواع صاعقه گیر
در صورت کلی تمامی صاعقه گیرها به سه نوع طبقه بندی می شوند . انواع صاعقه گیر براساس کارایی به صاعقه گیر میله ای ، صاعقه گیر شیکه ای ، صاعقه گیر میله ای و سیمی طبقه بندی شده و به بازار عرضه می شود. این را در نظر داشته باشید که هرنوع از صاعقه گیرها برای مصارف مختلف کاربرد دارد و در ساختمان هایی با ویژگی های مختلف بکار برده می شود. این نوع صاعقه گیرهایی که به ان ها اشاره شد به طور معمول پس از نصب و ساخت ساختمان ها با اسکلت بندی کامل در بدنه ساختمان ایجاد و نصب می شوند . در واقع اسکلت این ساختمان ها به عنوان صاعقه گیر عمل می کند و بار اضافی که به خانه ها برخورد می کند را تخلیه کرده و از آتش سوزی و خطرات جانبی می کاهد.
تمامی سه صاعقه گیری که به آن ها اشاره شد همگی در دسته بندی پسیو یا غیرفعال قرار دارند. از انواع دیگر صاعقه گیرها را می توان صاعقه گیر فعال یا اکتیو هستند که انواعی به صورت یونیزه هوا و الکترونیکی و اتمی بوده که اغلب در ساختمان هایی با استراتزیک بالا نصب می شوند . این نوع صاعقه گیرها به نسبت صاعقه گیرهای غیرفعال قیمتی بالاتر دارند.
صاعقه گیر ارزان
بدون وجود سیستم حفاظت در برابر صاعقه ، هر وسیله ای در معرض خطر قرار گرفته و امکان صدمات جانی خواهد شد. این را در نظر داشته باشید در ساختمان ها راهی برای تخلیه صاعقه وجود دارد که بسیار خطرناک هستند. در این میان استفاده از صاعقه گیر ارزان اصلی مهم و قابل توجه بوده که باید از سوی سازندگان ساختمان ها انجام گیرد. در روند ساخت ساختمان ها برای نصب صاعقه گیر ارزان می توانید با کارشناسان ارائه دهنده تجهیزات صاعقه گیر ما در ارتباط باشید و بهترین و اختصاصی ترین صاعقه گیر که تاثیر موثری در تخلیه بار صاعقه دارد را انتخاب کنید و بدین صورت از ضرر و زیان حاصل از آن جلوگیری می کنید.
ارتفاع ساختمان ها برای نصب صاعقه گیر
با در نظر داشتن قوانین و مقررات مربوط به نظام مهندسی کشوری و ساخت ساختمان ها ، موارد ارتفاع ساختمان ها به صورت ساختمان هایی با ارتفاع 60 متر ( تقریباً 6 طبقه ) یا کمتر امکان پذیر است و باید برای نصب صاعقه گیر در منطقه در زمان برخورد صاعقه ، نیاز به نصب تجهیزات صاعقه گیر ندارند . در صورت بالا بودن ارتفاع ساختمان بیش از 6 طبقه نیاز به نصب صاعقه گیر افزایش می یابد و این موضوع به هیچ عنوان ربطی به منطقه صاعقه گیر یا نبودن آن نخواهد داشت.
در این میان نصب صاعقه گیرها به عواملی چون : آب و هوای منطقه ، ارتفاع شهر سطح دریا، نزدیکی به کوه در منطقه وابستگی دارد. در حالت عمومی هر صاعقه گیر منطه مشخصی را پوشش خواهد داد که خطرات آن را در منطقه کاهش می دهد.
نکات نصب صاعقه گیر
- انتخاب مدل صاعقه گیر باید برحسب شعاع حفاظتی ساختمان انجام پذیرد .
- صاعقه گیر الکترونیکی باید در صورت نصب تا 2متر بالاتر از وسایلی که وظیفه حفاظت از آن را دارد قرار گیرد.
- اتصالاتی که در صاعقه گیر وجود دارد باید بوسیله دو هادی که در قسمت خارجی ساختمان نصب می شود به زمین منتقل شود.
- همه ی اتصالات هادی در ساختمان باید از یکدیگر جدا بوده و ترجیحاً هر کدام در قسمت های مختلف ساختمان قرار گیرند.
- استفاده از بهبود دهنده ها در خاک به جهت مقاوم سازی پیشنهاد می شود
- تمام سیستم ها در زمین باید با هم و دیگر تجهیزات هم بند باشند.
- میله های دفنی متعلق به سیستم صاعقه گیر باید فاصله ای 5 متری از تمام تاسیسات فلزی و لوله های برق ساختمان داشته باشند
- شمارش کننده متعلق به صاعقه گیر الکتریکی باید در یک باکس مخصوص با محافظی هادی به محافظ مخصوص نزولی اتصال داشته و قرار گیرد.
لزوم نصب صاعقه گیر در ساختمان
با افزایش برخوردهای صاعقه به زمین در دهه های اخیر ، نصب صاعقه گیر در سازه ها و ساختمان های بلند بسیار مهم بوده و یک امر ضروری برای جلوگیری از خسارات و صدمات حساب خواهد آمد. صاعقه گیرها دارای تجهیزات و ادوات بوده که مسیری ایمن در راستای جریانات صاعقه ایجاد می کند. این صاعقه گیرها با انتقال جریان از ابرها به زمین و عبوردادن آن ها از ساختمان محیطی امن را در ساختمان و سازه آن ایجاد می کند. اینگونه از خسارات ناشی از صاعقه جلوگیری می کند.
نحوه عملکرد صاعقه گیر
در صورت برخورد صاعقه با صاعقه گیر ، د صورت نصب صحیح و مناسب آن و نیز محل قرار گیری صحیح، قبل از برخورد صاعقه با ساختمان با عملکرد این تجهیزاتی ، جریانات به سمتی کشیده خواهد شد که مقاومت کم تر است . در این زمان به این بحث می رسیم که یک صاعقه پس از برخورد به قسمت سازه و ساختمان ها خواهد رفت و در این حالت برخوردی با ان ها ندارد و به سمت سیستم های محافظتی نصب شده در ساختمان حرکت می کند. سیستم حفاظتی طوری قرار می گیرد که ولتاژها را با حجم کم به زمین منتقل می کند .
در این میان بهترین و مناسب ترین سیستم صاعقه گیر پیشنهادی ما به شما اسستنلس استیل یا مسی است که این دومدل بهترین رسانای جریان بوده و به نسبت دیگر فلزات مقاومت الکتریکی کمتری دارند.
صدماتی و آسیب هایی که صاعقه ممکن است ایجاد کند را می توان به راحتی بررسی کرد . یعنی همان لحظه جریانات احساس نشد درزمانی مشخص پس از برخورد شاهد تغییرات خسارت بار آن خواهیم بود . به طور مثال در صورت برخورد صاعقه با ساختمان ها در صورت عدم نصب صاعقه گیر ، جریانات و فشارات الکتریکی زیاد باعث گرم شدن مولکول ها و ایجاد جرقه و در نتیجه اتش سوزی می شود.
تجهیزات صاعقه گیر
برای برآورد تجهیزات لازم برای نصب صاعقه گیر باید مواردی چون میله یا راد (rod)، سیم‌های 5 میلی متری یا هادی میانی، محافظ ولتاژ بالا یا سرج اریستر ( محافظ وسایل الکتریکی ) ، اتصالات، میله‌های اتصال به زمین یا هادی نزولی، چاه ارت یا اتصال به زمین تشکیل شده است.
سیستم های محافظ کننده در مقابل صاعقه به منظور ایمن سازی تجهیزات برای افراد و ساختمان و سازه ها در زمان نوسانات برق و ایجاد امپرهای بالای برخورد صاعقه نصب می گرند. در صورت کلی این نوع پردازش ها به شکل قفس فارادی عمل می کنند. در این حالت با برخورد صاعقه با آن انحراف پیدا کرده و در برابر این ولتاز بالا از جان و مال محافظت می کند. همین طور این وسیله از فضای داخلی و خارجی ساختمان ها نیز محافظت کرده و در واقع یک تجهیزات پیشرفته الکتریکی است که با کمک ان می توان زندگی بی خطری را داشت.
سیستم حفاظت صاعقه در واقع به جهت انتقال ولتاژ زیاد از ابرهای دارای بار الکتریکی به زمین ایجاد می شوند. بدین صورت که چندین میله صاعقه گیر و کلمپ اختصاصی ارت و دیگر وسایل برای نصب آن ایجاد می شود .
بهترین محل نصب صاعقه گیر
بهترین و مناسب ترین محل برای نصب محلی باید باشد که مقاومت کمتری به نصبت دیگر مکان ها داشته باشد . در این بین متوجه می شویم که مقاوم بودن زمین بسیار با اهمیت است . برای جلوگیری از راه های فرار از مقاومت ها می توان از بکفیل یا همان پودرهای کاهش دهنده مقاومت زمین استفاده کرد.
بهترین برند صاعقه گیر
با توجه به وجود شرکتهای مختلف ارائه دهنده تجهیزات صاعقه گیر ، انتخاب بهترین و مناسب ترین شرکت و نوع محافظتی بسیار دشوار می شود . از این رو ما با تخصص خود این امر را برای شما به سرانجام می رسانیم تا بتوانید بهترین برند صاعقه گیر را تهیه و نصب کنید.
هم چنین برای نصب و مشاوره انتخاب بهترین صاعقه گیر و شیلدینگ و ارتینگ می توانید به صورت آنلاین با کارشناسان شرکت نیرورسان در ارتباط باشید و بهترین و مناسب ترین تجهیزات محافظتی مغناطیسی را از ما دریافت کنید.