تعریف چاه ارت و سیستم ارتینگ
چاه ارت یکی از انواع چاه میباشد. امروزه در بیشتر ساختمانها و مکانها برای حفاظت از جان اشخاص و تجهیزات مورد استفاده از خطرات ناشی از صاعقه گیر، از تعریف چاه ارت و سیستم ارتینگ استفاده میگردد. برای ایمن بودن ساختمان و ساکنین میبایست از یک سیستم حفاظتی استفاده شود که مهمترین آن سیستم ارتینگ میباشد.
در رابطه با اینکه ارتینگ چیست مقاله ای بخوانید.
سیستم ارتینگ یکی از اجزای اصلی ساختمان است. سیستم ارتینگ یا چاه ارت (Earth) که به معنی زمین است، در اکثر ساختمانها استفاده میشود. در زمین‌هایی که امکان حفاری و حفر چاه ارت وجود دارد از چاه ارت استفاده میشود درغیر این صورت از سیستم ارتینگ استفاده میشود. سیستم ارتینگ (Earthing) برای جلوگیری از خطرات ناشی از صاعقه و برق آسمانی میباشد. برای دستیابی به یک سیستم ارتینگ مناسب، کارآمد، بادوام و قابل اعتماد باید شرایط مختلفی همچون اجرا، طراحی و انتخاب مصالح مناسب را مورد توجه قرار داد تا به سیستم مناسب دست یافت.بنابراین می‌توان گفت چاه ارت از حساسیت و ویژگی‌های خاصی برخوردار است و این ویژگیها بسیار مهم است. زیرا پس از حفر چاه ارت و انجام کار امکان دستیابی مجدد به آن وجود ندارد و در صورت بروز نقص یا اشکال نمی‌توان به طور کامل این نقص را بر طرف کرد.
اهداف استفاده از چاه ارت و سیستم ارتینگ
اهداف مختلفی برای استفاده از چاه ارت و سیستم ارتینگ وجود دارد. اهداف بکارگیری چاه ارت، سیستم ارتینگ یا گراندینگ عبارت است از:
- حفاظت و ایمنی وسایل و تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی
- حفاظت و ایمنی جان انسان
- جلوگیری از ولتاژ تماسی
- جلوگیری از ولتاژهای ناخواسته و صاعقه
- فراهم آوردن شرایط ایده‌آل جهت کار
- اطمینان از قابلیت کار الکتریکی
- حذف ولتاژ اضافی
لزوم استفاده از چاه ارت و سیستم ارتینگ
از تعریف چاه ارت و سیستم ارتینگ برای ساختمانهای بلند الزامی میباشد.برای حفاظت اشخاص و دستگاه های اضافه ولتاژهای تولید شده در بدنه که باعث آسیب زدن به دستگاه و افراد میشود.بنابراین ولتاژهای بسیار زیاد و خطرناک ناشی از برخورد صاعقه با دکلهای کامپیوتری را میبایست درمکانی خنثی کنیم واز آسیب رساندن به افراد جلوگیری کنیم.
بنابراین استفاده از سیستم ارت و حفاظت از تجهیزات جهت حفاظت صاعقه بسیار ضروری و لازم میباشد. علاوه برآن استفاده از سیستم های دیجیتالی و حساس و بازنگری در طراحی،نصب و نگهداری سیستم های حفاظتی گراندینگ وجود دارد.
اجرای چاه ارت و سیستم ارتینگ
مهمترین و حساس‌ترین سیستم اتصال زمین، چاه ارت است و طراحی و اجرای درست آن از اهمیت زیادی برخوردار است و باید به درستی انجام شود. اجرای چاه ارت بسیار حساس است و فقط افرادی که تجربه و تخصص کافی در این زمینه را دارند می‌توانند چاه ارت را حفر، نصب و اجرا نمایند تا هنگام کار مشکلی به وجود نیاید. در اجرای چاه ارت میبایست برخی اصول و نکات را رعایت کرد تا چاه ارت مناسب بدست آید و به خوبی کار کند.
روشهای اجرای چاه ارت، سیستم ارتینگ (زمین حفاظتی)
برای اجرای چاه ارت و سیستم ارتینگ روشهای مختلفی وجود دارد که هر کدام از آنها به نحوی انجام میشود. اجرای چاه ارت در هر مکانی انجام میشود به طوری که در برخی زمینها اجرای چاه ارت به صورت عمقی و در برخی دیگر به صورت سطحی انجام میشود که هر کدام علتی دارد.
اجرای ارت و سیستم حفاظتی دو روش کلی وجود دارد.
۱- زمین عمقی
در این روش که یک روش معمول میباشد از چاه برای اجرای ارت استفاده میشود و درون زمین چاه حفر میشود. برای حفر چاه ارت به صورت عمقی باید خاک زمین مناسب باشد.
۲- زمین سطحی
روش دوم زمین سطحی است. در این روش سیستم ارت در سطح زمین (برای مناطقی که امکان حفاری عمیق در آنها وجود ندارد) و یا در عمق حدود ۸۰ سانتیمتر اجرا میگردد. در زمینهای که امکان حفر چاه ارت به صورت عمقی وجود ندارد اجرای چاه ارت به صورت سطحی انجام میشود.
نگهداری از سیستم ارتینگ و چاه ارت
نگهداری از سیستم ارتینگ حائز اهمیت میباشد.بنابراین اگر از سیستم ارتینگ به خوبی نگهداری نشود،به هنگام صاعقه به خوبی کار نمیکند.برای اطمینان خاطر از کارکرد چاه ارت و سیستم ارت در برابر اضافه ولتاژهای تولید شده در بدنه ساختمان که باعث آسیب دیدن دستگاه ها واشخاص میشود.بنابراین ولتاژهای بسیار زیاد ناشی از برخورد صاعقه با دکلهای کامپیوتری ضروریست،مقاومت سیستم ارت به صورت سالانه اندازه گیری شود.استفاده از سیستم ارت و محافظت از تجهیزات لازم و ضروری میباشد،این دستگاه ضامن امنیت اشخاص و ساختمان میباشد. بنابراین با استفاده بیشتر از سیستم های دیجیتالی و حساس ،لزوم نگه داری و نظارت بر سیستم های حفاظتی گراندینگ و چاعه ارت وجود دارد.